Je weet wat je zoekt in je loopschoenen: een goede demping, ondersteuning en pasvorm waarschijnlijk – en dat ze niet te veel wegen. Het belangrijkste van elke schoen is natuurlijk je ervaring tijdens de honderden kilometers die je ermee aflegt. Om je te helpen je volgende geweldige paar te vinden, en om een idee te krijgen welke updates je favoriete weg- of trailschoen hebben ondergaan, beoordelen we elk jaar honderden dames- en herenschoenen. Scroll verder voor de reviews van onze 30 favoriete modellen. Plus: een inkijkje in ons test- en selectieproces en handige tips en inzichten van onze schoenenexperts.

Hoe we schoenen testen

De Amerikaanse Runner's World heeft een indrukwekkend testlaboratorium voor loopschoenen. Daarnaast werken onze Amerikaanse collega’s samen met meer dan 250 testlopers van alle niveaus, leeftijden en loopvoorkeuren. Als ze in een maand meer dan 100 kilometer hebben gelopen met hun testparen, rapporteren onze testers hun bevindingen over onder meer de pasvorm, het comfort en de loopervaring. Terwijl ze hun testkilometers maken, worden dezelfde modellen onderworpen aan een reeks mechanische tests in het Runner’s World Shoe Lab, waar de demping, flexibiliteit, zooldikte en het gewicht van elke schoen wordt gemeten. De schoenenredacteuren combineren vervolgens hun eigen ervaring met de gegevens uit het lab en de feedback van de testers.

Footwear, Shoe, Hiking equipment, Shelf, Room, Collection, Athletic shoe, Skate shoe, Closet,
Trevor Raab
Naast een hoop kilometers erop maken, snijden we de schoenen door midden in ons lab om te zien hoe ze zijn gemaakt.

Wat betekent ‘drop’ in een schoenrecensie?

De drop van een schoen - ook wel offset genoemd - is het verschil tussen de hiel en de voorvoet, oftewel: hoeveel lager je tenen staan dan je hielen. Het is belangrijk omdat een hogere drop kan leiden tot meer hielcontact, je knie wordt dan meer belast dan je onderbeen. Omgekeerd zal een lagere drop die belasting verplaatsen naar je kuit en je achillespees. De ene optie is niet beter of slechter dan de andere; kies bij het bepalen van de drop van een schoen wat voor jou het meest natuurlijk en comfortabel aanvoelt (waarbij je natuurlijk rekening moet houden met je looptechniek en je blessuregeschiedenis). Veel schoenen hebben een drop tussen 8 en 12 mm, maar sommige schoenen hebben minder dan 6 mm. Bij een aantal minimalistische schoenen is de drop zelfs 0 mm.

ZACHT

Hoka Mach 4

hoka mach 4 hardloopschoen
Hoka

€ 139,95 KOPEN

Gewicht 232 gram man / 192 gram dames

Drop 10 mm man / 13 mm dames

Na het testen van de Mach 4, zei onze Amerikaanse collega Jeff Dengate dat het ‘de beste Mach tot nu toe is, en misschien wel de beste Hoka van dit moment.’ De schoen beviel ‘m zo goed dat hij zes weken lang alleen maar op de Mach heeft gelopen. Onze andere testers waren al even enthousiast. Een van hen verklaarde dat het haar nieuwe favoriete trainingsschoen was. Een andere tester, die voor het eerst Hoka's droeg, zei dat de schoen al na één run indruk op haar maakte. We hielden al van het lichte gewicht en de energieteruggave van de eerste drie Machs. Maar voor de Mach 4 ging Hoka nog een stap verder en voegde een paar kenmerken van de Carbon X en de Rocket X toe. Op deze manier is de Mach 4 vergelijkbaar met de Endorphin Speed van Saucony of de Brooks Hyperion Tempo: een dynamische trainingsschoen die veelzijdiger is dan de pure wedstrijdschoenen van die merken. Wees niet verbaasd als je tijdens het lopen op de Mach 4 vanzelf wat versnelt. Dat komt door het Profly-foam en de Meta-Rocker (de licht gebogen zoolvorm) die aanvoelt alsof hij je vooruit katapulteert. De schoen heeft veel demping zonder dat lopen hard werken wordt, dus je kunt hem gebruiken voor alles van een rustig herstelrondje tot een intervalsessie op de baan. Het bovenwerk omsluit je voet steviger dan de Mach 3. De sportiever ogende hielkraag biedt steun zonder wrijving op de achillespees.

Nike Air Zoom Pegasus 38

nike air zoom pegasus 38 hardloopschoen
Nike

€119,99 KOPEN

Gewicht 283 gram man / 232 gram dames
Drop 4 mm

De middenzool van de Pegasus is vorig jaar gewswitcht van het oudere Cushlon-schuim naar het responsievere React. Ook voegde Nike nog eens twee millimeter extra van dat schuim toe onder de voet. React is nog steeds niet zo licht en veerkrachtig als ZoomX, maar voelt medium zacht en gematigd flexibel aan. Nike heeft ook de druk in de air unit in het damesmodel verlaagd (15 PSI, tegenover 20 PSI bij de mannen) om hem iets zachter te maken. Daarnaast is de voorvoetunit twee keer zo groot geworden voor extra veerkracht bij het afzetten, en zijn de air unit uit de middenvoet en de hiel gehaald. De buitenzool heeft ook een facelift gekregen, met meer groeven en een rechthoekig profielpatroon dat de grip voor korte stukken op onverharde paden verbetert.

New Balance Fresh Foam 1080 v11

new balance fresh foam 1080v11 hardloopschoen
New Balance

€169,95 €120,95 KOPEN

Gewicht 263 gram (man), 229 gram (dames)
Drop 8mm

Je zult een loep moeten gebruiken om de verschillen tussen de tiende en elfde versie van de populaire New Balance Fresh Foam 1080 te ontdekken. Alhoewel, de aanpassingen aan het bovenwerk zijn duidelijk zichtbaar. De stiksels uit de vorige versie zijn verdwenen. Door gebruik te maken van een andere weeftechniek rekt het bovenwerk beter mee en heeft het een zachtere pasvorm.

Het logo in de vorm van een N is groter geworden voor meer ondersteuning. Deze veranderingen hebben geen invloed op het algemene comfort, iets wat veel lopers weten te waarderen. Sterker nog, dankzij de vernieuwde technieken in schoenontwerpen is de Fresh Foam 1080 doorontwikkeld tot een veelzijdige schoen. Waren de eerste versies beter geschikt voor lange langzame duurlopen, met dit model kun je eigenlijk alle kanten op. Dit is te danken aan de vernieuwde middenzool waarin Fresh Foam X is verwerkt. Dit nieuwe foam maakt de schoen behoorlijk stijf, maar op een prettige manier. Voor een lange duurloop ervaar je voldoende ondersteuning om fris je kilometers te lopen. Staat er een snelle training op het programma, dan is de Fresh Foam 1080 ook een prima keuze. Het foam is reactief genoeg om de nodige energie terug te geven wanneer je het tempo opschroeft. De rond gevormde zool met een hoge teensprong helpt hier ook nog eens bij want het bevordert een snelle voetafwikkeling.

De slijtzool is verstevigd met het slijtvaste Endurance-rubber. Dit garandeert een lange levensduur want je moet behoorlijk wat kilometers vreten voordat de zool versleten is. Wetende dat de schoen zo heerlijk loopt, is dat iets om je op te verheugen.

Reebok Floatride Energy Glow

reebok floatride energy grow hardloopschoen
Reebok

€120 KOPEN

Gewicht 272 gram man/244 gram dames
Drop 10 mm

Duurzaamheid was voor de meeste merken belangrijk in 2021, maar Reebok liep in 2019 al voorop. Het merk richt zich nu op twee planeetvriendelijke initiatieven: ReeCycled (ten minste 30 procent van de bovenmaterialen wordt gerecycled) en ReeGrow (ten minste de helft van de schoen is gemaakt van USDA Certified bio-based producten). De Floatride Grow valt in deze tweede categorie. Voor het bovenwerk is een breisel van eucalyptusbast gebruikt en het rubber van de buitenzool bevat geen toevoegingen op basis van aardolie. De korrels die voor het foam zijn gebruikt in de Floatride Grow zijn gemaakt van olie uit castorbonen.

Vergeleken met de standaardmaterialen die voor de gewone Floatride Energy worden gebruikt, presteren de vernieuwde materialen van de Grow over het algemeen goed. De buitenzool biedt veel grip, maar het bovenwerk van eucalyptusboom behoudt zijn vorm niet zo goed als het traditionele synthetische materiaal. Toch voelden de schoenen volgens testpersonen na een paar keer lopen net zo ademend en comfortabel aan.

Adidas UltraBoost 21

adidas ultraboost 21 hardloopschoen
Adidas

€179,95, €131,98 KOPEN

Gewicht 275 gram man / 221 gram dames
Drop 10mm

Bulken betekent in sportschoolterminologie in korte tijd zoveel mogelijk spiermassa kweken. Het lijkt alsof de nieuwe adidas ULTRABOOST ook heeft ‘gebulkt’. Vergeleken met de vorige versies is de schoen opvallend groter geworden. Dat is te zien aan het uiterlijk en te voelen aan het gewicht. Daarmee gaat adidas in tegen de trend die al een poosje gaande is. Hardloopschoenen worden almaar lichter. Dat de ULTRABOOST zwaarder is geworden, is wat ons betreft geen nadeel. De schoen heeft ongeveer dertig gram ‘gebulkt’, te danken aan zes procent meer BOOST-materiaal in de middenzool. Aangezien dit materiaal heerlijk veerkrachtig is, nemen we die extra grammen voor lief.

De stijfheid van de voorvoet is verhoogd dankzij LEP (Linear Energy Push), adidas’ nieuwste torsiesysteem. Deze Y-vormige plaat loopt vanaf de middenvoet tot halverwege de voorvoet. De delen van de Y die uitsteken zitten onder de bal van de voet en ter hoogte van de kleine teen. Op de buitenzool zitten verschillende delen Continental slijtrubber, ter bescherming van het BOOST-materiaal en voor grip. Net als bij alle voorgaande modellen is het bovenwerk uit één stuk gebreid. Deze sok-achtige constructie heeft een prettige pasvorm die de voet mooi omsluit. Het bovenwerk is voor minstens vijftig procent gemaakt van Parley Ocean Plastic, gerecycled materiaal afkomstig uit de oceanen. Het externe vetersysteem, ook zo’n kenmerkend element van de BOOST-schoenen, is stugger dan bij vorige modellen. Het zit het draagcomfort niet in de weg.

Bij de eerste passen is de demping door meer middenzool meteen voelbaar. De veerkracht is in ruime mate aanwezig. Het is alsof je over het wegdek stuitert. In het hielgedeelte heeft de middenzool een lichte kuipvorm waar de hak van de voet een beetje in wegzakt. Dit zullen lopers die de vorige hielkappen te stevig vonden kunnen waarderen. Deze constructie is wat aangenamer qua ondersteuning. Verder voelt de schoen net zo vertrouwd als zijn voorgangers, je ideale partner om kilometers mee te bulken.

Brooks Ghost 14

brooks ghost 14 hardloopschoen
Brooks

€141, €135,90 KOPEN

Gewicht 252 gram (man), 223 gram (dames)

Drop 12 mm

Van het verfproces tot het gerecyclede gaasmateriaal van de tong heeft, de Ghost een klimaatbewuste make-over ondergaan. Brooks stapt ook over op duurzame productie en verzending, en recyclet gebruikte schoenen in plaats van ze op stortplaatsen te dumpen. Maar als je aan je best verkopende model sleutelt, wil je het niet verprutsen. Wees gerust Ghost-fans: Deze update heeft niets afgedaan aan kwaliteit of prestaties. Brooks heeft het BioMoGo DNA-gedeelte van de middenzool eruit gehaald, zodat de Ghost 14 alleen DNA Loft-schuim heeft, net als zijn luxere tegenhanger, de Glycerin. Onze testers vonden dat de Ghost niet merkbaar anders loopt door deze aanpassing ‘Hij had een mooie balans tussen demping en stevigheid tijdens het lopen,’ zei een tester, die eraan toevoegde dat de Ghost responsiever aanvoelde dan de Glycerin en Adrenaline GTS.

SNEL

Saucony Endorphin Pro 2

saucony endorphin pro 2 hardloopschoen
Saucony

€219,95 KOPEN

Gewicht 247 gram man / 207 gram dames
Drop 8 mm

De Endorphin Pro 2 heeft subtiele veranderingen ondergaan, dus lopers die dol zijn op de vorige versie kunnen opgelucht ademhalen. Deze tweede versie van Saucony's wedstrijdschoen met carbonplaat blijft bieden wat zijn concurrenten tekort komen. Bijvoorbeeld: het dunne, stofachtige, uit één laag bestaande bovenwerk dat de voet omsluit zonder onnodige druk. Je voeten raken niet oververhit, zoals gebeurt bij Nike's Vaporweave als je pas op 10 kilometer van een marathon bent.

En het heeft een strakkere pasvorm bij de enkel dan de Brook’s unisex Hyperion Elite, die damesen een hiel en hielkraag vonden hebben - een veelvoorkomend probleem voor damesen die op unisex schoenen lopen. De 2 biedt meer steun rond de hiel met een nog stevigere pasvorm, hoewel hardlopers met zwakke enkels nog steeds het gevoel kunnen hebben dat de kraag en de hiel wankel zijn. Het nieuwe sluitingssysteem heeft elastieken die strategisch geplaatst zijn om te voorkomen dat de tong scheef gaat zitten.

Mizuno Wave Rebellion

mizuno wave rebellion sportschoen
Mizuno

€199,95 KOPEN

Gewicht 239 gram man / 198 gram dames
Drop 8 mm

Platen in schoenen zijn niets nieuws voor Mizuno, dat al jaren de Wave Plate technologie gebruikt. Maar door voor glasvezel te kiezen in de nieuwste uptempo schoen, maakte het merk een grote verandering in materiaalkeuze.

Deze lichte en stevige schoen heeft een golvende plaat op basis van biologische materialen, die is gemaakt van casterbonen en nylon, versterkt met glasvezels. Dat maakt hem sterker en soepeler dan de Pebax-platen die in andere Wave-modellen worden gebruikt, en volgens Mizuno meer dan 10 keer zo responsief.

Het verbeterde reactieve vermogen komt zowel van de nieuwe materialen als van de vorm van de plaat zelf. De plaat loopt bijna over de hele lengte van de schoen, helemaal tot aan de voorvoet, waar hij in twee stukken splitst, als de schaar van een kreef. Dit geeft de schoen een springerig gevoel bij de afzet, vooral voor lopers die op hun middenvoet landen. Bij het bergop- en bergafwaarts lopen merkten we een uitgesproken, rollend vermogen bij elke voetstap.

Puma Deviate Nitro

puma deviate nitro hardloopschoen
Puma

€160 KOPEN

Gewicht 264 gram man / 213 gram dames
Drop 4 mm

Achter de schermen heeft Puma eraan gewerkt om zich opnieuw te vestigen als fabrikant van serieuze loopschoenen. De Deviate Nitro is de eerste aanwijzing dat het bedrijf op de goede weg is. Net als zo'n beetje elk ander merk wilde Puma een schoen met een carbonplaat om wat krediet te verdienen. Dit is die schoen. Hij heeft een lichtgewicht, veerkrachtig foam, gemaakt van TPE. Dat is niet het duurdere, veerkrachtigere Pebax dat sommige andere merken gebruiken en waardoor je echt zin krijgt om je hakken tegen je kont te schoppen.

Het schuim is echter met stikstof geïnjecteerd, waardoor het een responsief gevoel onder de voeten geeft, en het bleek duurzaam tijdens onze tests. Puma's foamkeuze betekent dat de schoen niet zo snel aanvoelt als sommige van de nieuwste topklasse wedstrijdschoenen, maar voor slechts €140 is het een betaalbare, veelzijdige schoen die je kunt gebruiken voor trainingen en wedstrijden. ‘Deze schoenen bliezen me weg,’ zei een tester. ‘Ik heb ze gedragen voor alles van een langzame duurloop tot een 16 kilometer PR, en ze voelden volledig in staat om beide te doen.’ Het enige minpuntje: de voering aan beide kanten van de hiel is een beetje hoog en dik, waardoor sommige lopers in de schoen gaan glijden.

Hoka One One Carbon X2

hoka one one carbon x2 hardloopschoen
Hoka

€179,95 KOPEN

hardlooptips voor beginners

Drop 10 mm man / 13 mm dames

Het carbon model van HOKA zal onlosmakelijk verbonden blijven met de Amerikaanse ultraloper Jim Walmsley. Bij de introductie van het eerste model organiseerde HOKA een wedstrijd over 100 kilometer, waar Walmsley een wereldrecord liep op de 50 mijl. Eind januari van dit jaar werd opnieuw een 100 kilometer recordpoging georganiseerd, voor de lancering van de Carbon X 2. Walmsley finishte 12 seconden boven het wereldrecord maar wel in een nieuw Amerikaans record op de 100 kilometer. Kortom, de Carbon X presteert uitstekend op de lange afstanden.

Dat is precies waarin de Carbon X 2 zich onderscheidt van andere carbonschoenen. Hij is niet gericht op pure snelheid maar op de lange afstand. Je kunt beide natuurlijk combineren. Dan moet je wel beschikken over hetzelfde genetisch materiaal als Walmsley. Hij liep de honderd kilometer met een gemiddelde snelheid van 16,2 km/u.

De schoen heeft een vrij smalle pasvorm. In combinatie met een lichtgewicht mesh bovenwerk voelt hij aan als een snelle wedstrijdschoen. De tong is aan de dunne kant maar irriteert niet. Dit komt door een slimme inkeping waar de pees, die vanuit het scheenbeen overgaat in de enkel, precies invalt.

Net als bij de HOKA Rocket X zit de carbonplaat in de middenzool dicht op de buitenzool. Deze constructie geeft de schoen veel stabiliteit, een duidelijk pluspunt ten opzichte van andere carbonmodellen. Wat verder opvalt is de extreem hoge teensprong en het afgeronde hielgedeelte van de middenzool, die ver uitsteekt. Zet de schoen op een plat vlak, bekijk de ronding van de zool op ooghoogte en je ziet dat alleen het middenvoetgedeelte de ondergrond raakt. Dit verklaart de soepele afwikkeling tijdens het lopen. Door de ronde vorm van de zool ligt de sweet spot bij de landing in de middenvoet. Dat neemt niet weg dat hiellanders de schoen ook zullen waarderen. Het forse hielgedeelte zorgt voor een zachte landing. En door de ronde vorm wikkel je snel af. Kortom, iedere type loper kan prima uit de voeten op deze HOKA.

Asics MetaSpeed Sky

asics metaspeed sky
Asics

€250 KOPEN

Gewicht 272 gram man / 218 gram dames
Drop 10 mm

De Sky is gemaakt voor de loper die versnellingen doet in zijn training. Met een middenzool die van hiel tot teen vrijwel gelijkmatig dik is, helpt hij lopers hun paslengte te vergroten en tegelijkertijd ongeveer 3 procent zuiniger te kunnen lopen. Daardoor verbruiken lopers minder energie om een bepaalde afstand af te leggen. Diep in dat schuimblok zit een carbonplaat over de hele lengte. Deze is gebogen om de enkelbuiging te verminderen, zodat je minder energie verbruikt in het gewricht. Asics heeft dit al uitgeprobeerd op schoenen als de MetaRide, en beweert dat deze Guidesole-constructie het energieverlies bij de enkel met 19 procent vermindert. Asics maakt gebruik van een extreme rocker, de rond gevormd middenzool, in de schoen zodat je voet direct naar voren rolt om af te zetten zodra je landt, in plaats van dat je je voetstap moet stabiliseren.

Na een tiental runs met de MetaSpeed Sky vond ik dat hij aanvoelde - en zelfs klonk - als de Vaporfly. Er is voldoende comfort en dankzij een goede mix van demping en responsiviteit is hij veel sneller dan de meeste andere schoenen die we hebben geprobeerd.

Salomon S/Lab Phantasm

salomon slab phantasm
Salomon

€179,95 KOPEN

Drop 10 mm
Drop 8 mm

De S/Lab Phantasm kreeg eind 2020 veel aandacht, toen Kilian Jornet probeerde het 24-uurswereldrecord van Yiannis Kouros te breken. Het is niet de eerste wedstrijdschoen van het bedrijf dat beter bekend staat om zijn trailschoenen, maar het is de meest minimale schoen van Salomon. Het lichtgewicht ontwerp geeft je net genoeg materiaal om de schoen aan je voet te houden en snel te laten lopen.

Een tester was het ermee eens dat, hoewel er lichtere opties zijn, deze schoen op de een of andere manier aanvoelt alsof hij minder weegt. Dat lichtgewicht ontwerp maakt de schoen daardoor beter geschikt voor kortere wegraces dan marathons of ultras. De middenzool is een dunne plak Energy Surge-foam. Het combineert EVA met een copolymeerverbinding die het veerkrachtiger en zachter maakt dan alleen EVA. Toch voelt de Phantasm behoorlijk hard aan maar hij loopt soepel. En het enkellaagse mesh bovenwerk is zo dun dat ik door de schoen kan kijken en details op mijn sokken kan zien. Natuurlijk ademt het goed - al zul je het koud hebben tijdens trainingen in de winter - en dat gebrek aan structuur betekent dat je ervoor moet zorgen dat de schoen past. - Pat Heine-Holmberg, videoproducent

Hoka Rincon 3

hoka one one rincon
Hoka

€119,95 KOPEN

Gewicht 210 gram man / 176 gram dames
Drop 10 mm man / 13 mm dames

Toen de Rincon zijn debuut maakte, waren hardlopers lovend over het lage gewicht en de veelzijdigheid. ‘Ik kan letterlijk geen slecht woord over deze schoen zeggen,’ zei een tester toen. Bij zijn derde versie blijft de Rincon indruk maken. De 3 is nog lichter met behoud van de dikke middenzool waar Hoka bekend om staat. De demping zorgt voor een balans tussen comfortabel zacht en ondersteunend stevig.

Het is tegenhanger van Hoka's dagelijkse werkpaard, de Clifton (de Rincon is bijna 2 ons lichter dan de Clifton), waardoor hij ideaal is voor tempolopen en baansessies. ‘Het heeft een geweldig grondcontact dat niet te zacht of sompig aanvoelt in vergelijking met mijn andere schoenen met veel demping,’ zei een tester. ‘Ik eindigde mijn lange runs sneller dan ik ze begon, dankzij het lichte gewicht van de schoen.’ De testpersonen waardeerden het vernieuwde bovenwerk, dat meer ademend is - we hebben ze getest tijdens een reeks dagen van 30+ graden in het noordoosten van Amerika - en waardeerden het feit dat de schoenen geen blaren veroorzaken en je voeten niet afknellen.

New Balance FuelCell RC Elite v2

new balance fuelcell rc elite v2
New Balance

€229,95 €207,95 KOPEN

Gewicht 301 gram man / 272 gram dames
Drop 8 mm

Normaal gesproken krijgen hardloopschoenen om het jaar belangrijke updates. Maar voor de nieuwe versie van deze schoen heeft New Balance het hele ontwerp van de grond af aan opnieuw opgebouwd voor een betere versie. De v1 was een bewonderenswaardige eerste poging om iets in de collectie te krijgen dat kon concurreren met Nike's Vaporfly.

Het viel tegen, vooral omdat de zool dunner was en gewoon niet dezelfde veerkrachtige, stuwende beweging leverde. Maar de V2 is veel zachter en veerkrachtiger dan voorheen, dankzij een veel dikkere middenzool. De hielhoogte is toegenomen tot 39 mm, 7 mm hoger dan voorheen. En de voorvoet heeft een nog grotere boost gekregen, waardoor de drop is teruggebracht van 10 mm naar 8 mm. Die extra dikte verbetert niet alleen de demping, het geeft New Balance ook meer ruimte onder de motorkap om de motor op te voeren. De koolstofvezel plaat is opnieuw gevormd met meer ronding, zodat hij betere responsiviteit en voortstuwing levert. Ons testteam liep daardoor sneller dan ze hadden gepland, zelfs op makkelijke dagen.

Under Armour Flow Velociti SE

under armour flow velociti se
Under Armour

$130 KOPEN

Gewicht 198 gram unisex
Drop 8 mm

De gestroomlijnde Flow Velociti SE (SE staat voor sport editie) is een schoen voor de lange afstand vermomd als een wedstrijdschoen. Het gevoel van grondcontact is minimaal, fijn voor lopers die de voorkeur geven aan een stevige schoen, zelfs als hun duurlopen zich in de dubbele cijfers begeven. Hoewel sommige lopers misschien meer demping willen, vonden onze meeste testers het voldoende om de hardheid van het trottoir op te vangen. ‘De combinatie van schuim en rubber hield stand bij deze schoen, ook al heeft hij een lichtgewicht constructie,’ zei een tester. ‘Ik heb de neiging om op mijn hak te landen en deze schoen gaf me vertrouwen tijdens mijn langere trainingslopen.’ Andere testers met een haklanding vonden de schoen verrassend vergevingsgezind bij zware inspanningen, hoewel middenvoetlanders wensten dat de voorvoet meer ondersteuning bood. Vanwege de duurzaamheid en slijtvastheid van de middenzool, kon Under Armour wat gewicht besparen door het rubber van de buitenzool weg te laten. In plaats daarvan zorgen dunne groeven in het schuim voor grip, hoewel testers niet zo enthousiast waren over de prestaties op natte ondergronden.

LICHTE ONDERSTEUNING

Altra Paradigm 6

altra paradigm 6 hardloopschoen
Altra

€170 €136,95 KOPEN

Gepubliceerd op: 08/11/2021
Gewicht 230 gram man / 185 gram dames

Je kunt Altra's zachtste schoenen reserveren voor rustige loopjes en hersteldagen. Of gebruik de Paradigm 6 als een alledaagse schoen, zoals de door Altra gesponsorde atlete Kara Goucher, die zegt dat ze hem tijdens 70 procent van haar trainingen draagt. De 6 is voorzien van Altra's Ego Max middenzool, die zorgt voor meer energieteruggave van de dikke plaat met stevige demping.

Tijdens het testen van prototypes gaf Goucher inzicht in schoenen met lichte ondersteuning die meestal niet zo springerig aanvoelen, en vroeg om een paar aanpassingen waaronder ‘net een beetje meer responsiviteit aan de onderkant van de voet’. Met deze kleine veranderingen en de nieuwe Ego Max middenzool, is deze Paradigm niet een schoen waarmee je ploetert. ‘Hoewel ik eerst dacht dat de Paradigm te log zou zijn, heb ik hem zelfs gebruikt voor snelheidswerk,’ aldus een van onze testpersonen. De Paradigm heeft een hoge stack (33 mm) en een guide-rail systeem ter ondersteuning, waardoor het een ideale keuze is voor lopers die een zero-drop schoen willen proberen, maar wel wat extra comfort willen.

Asics Gel-Kayano Lite

asics gel kayano lite
Asics

€180 KOPEN

Gewicht 198 gram unisex
Drop 4 mm man / 13 mm dames

De Kayano is een gigant, die al 27 versies meegaat. Dus je knoeit niet met die naam (of schoen) zonder er goed over na te denken. Hij levert enorm veel demping en stabiliteit, maar niet elke loper heeft dat niveau van bescherming nodig. Voor degenen die dat iets minder willen, is er de ‘Lite’ versie. In tegenstelling tot zijn naamgenoot heeft de Lite slechts één stuk foam in de middenzool voor demping en stabiliteit. Het standaardmodel heeft een ondersteund blokje aan de binnenzijde van middenzool en een Trusstic brug van hard plastic in de middenvoet.

Om een pronerende voet te begeleiden, heeft Asics de buitenste rand van de middenzool van de Lite geschulpt, terwijl het foam de binnenzijde van middenzool wordt versterkt.

Het ontwerp helpt de zool comprimeren bij de landing, en biedt vervolgens extra weerstand als je doorrolt van de landing naar de afzet. Onze testpersonen, onder wie lopers die al lange tijd Kayano dragen, vonden dat de schoen op beide vlakken zijn beloften waarmaakte en dat hij sneller aanvoelde. Zelfs neutrale lopers zoals ikzelf vonden de schoen minder opdringerig dan een traditionele lichte ondersteuningsschoen. Ik voelde een beetje extra druk onder mijn voetboog, maar het was niet irritant. We vinden het ook prettig dat de schoen een aantal van de premium kwaliteiten van de Kayano behoudt, zoals een zachte tong en kraag, die het comfort voor lange duurlopen verhoogt.

Mizuno Wave Inspire 17

mizuno wave inspire 17
Mizuno

€149,95 €134,94 KOPEN

Gewicht 309 gram man / 261 gram dames
Drop 12 mm

Eerst het slechte nieuws. Nu Mizuno zijn collectie verkleint om plaats te maken voor nieuwe modellen, zullen de Prophecy en Shadow zich bij enkele van de grootheden voegen die niet meer worden geproduceerd.

Het goede nieuws is dat Mizuno een aantal toppers heeft behouden, waaronder de Inspire. De 17e versie van deze stabiliteitsschoen biedt een zachte ervaring, vergelijkbaar met de populaire Wave Rider, maar met een meer ondersteunende structuur die geschikt is voor overpronatoren. De Inspire maakt gebruik van een zigzaggende Pebax golfplaat om de voetboog te stabiliseren; het zal niet voorkomen dat je voet naar binnen rolt, maar de groeven zullen de rotatiekrachten afremmen om je stabiel te houden. Er zit ook een wig van Mizuno's nieuwe Enerzy-schuim in de hiel, dat superzacht en springerig aanvoelt dan de op EVA gebaseerde U4icX. Het enige minpuntje is dat de 17 iets zwaarder is dan de vorige versie, met een hoge drop die voor middenvoet- en voorvoetlanders niet goed aanvoelde. Maar over het algemeen is het een update die zijn plek in Mizuno's kleinere collectie zeker heeft verdiend.-M.P.

Hoka One One Arahi 5

hoka one one arahi 5
Hoka

€139,95 KOPEN

Zo koop je de perfecte hardloopschoenen

Drop 4 mm

Stabiele schoenen met demping zijn aan een kleine opleving bezig. Lopers die de Arahi van vorig jaar testten, waren ook vol lof over de veelzijdigheid ervan voor snelheidswerk en 5 kilometers. Wij hebben meer van hetzelfde ervaren van de Arahi 5. Hij weegt tienden van een ons minder dan zijn voorganger, en voelt zelfs nog lichter aan als je ermee loopt. En hij zit ook comfortabel; een verstevigde tong en hielkraag houden je enkel vast zonder veel wrijving te veroorzaken. Met de nieuwe hoge hielkraag die werkt als een schoenlepel, kun je in de schoen glijden zonder de hielcontour te verpletteren.

Als stabiliteitsschoen biedt de Arahi overproneerders ondersteuning met een zogenaamd J-Frame. Deze is zo genoemd omdat dit frame is gevormd als de letter J. De krul zit onder de hiel, het stokje langs de binnenzijde van de middenzool. Vroeger bewaarde ik schoenen als de Arahi en de Glycerin GTS van Brooks voor eenvoudige trainingen en herstelruns. Maar toen ik mijn gebruikelijke route liep, veranderde ik van gedachten over de Arahi, dankzij de goede pasvorm van deze versie en zijn stabiliteit. Hij is sneller dan een schoen met lichte ondersteuning. Hij ziet er ook snel uit, wat indruk heeft gemaakt op diverse andere testpersonen. -A.F.

Brooks Launch GTS 8

brooks launch gts 8
Brooks

€98 - €181,77 KOPEN

Gewicht 249 gram man / 230 gram dames
Drop 4 mm

Je hebt het niet mis als je dacht dat "GTS" stond voor ‘Go-To Shoe’. Dit jaar vereenvoudigt Brooks de naamgeving van haar modellen. Schoenen met lichte ondersteuning worden gekoppeld aan haar neutrale broers en zussen en er wordt GTS aan toegevoegd, nu geherdefinieerd als ‘Go-To Support’. De volgende Transcend en Bedlam, bijvoorbeeld, hebben de naam Glycerin GTS en Levitate GTS gekregen. En de Ravenna wordt nu Launch GTS genoemd - een lichte stabiliteitsschoen die snel is, net als de neutrale Launch. Testers waardeerden de comfortabele, stevige demping en vonden Brooks holistische guide-rail systeem (stevig schuim langs de buitenkanten van de middenzool om de knie en enkel uit te lijnen) ondersteunend. De meest opvallende vernieuwing - afgezien van de naam - is het nieuwe bovenwerk van air mesh. Testers vonden het licht en ademend, maar sommigen wensten een meer traditionele hielkraag in plaats van de vreemd gevormde kraag die deze schoen heeft. ‘Ik had het gevoel dat de hielkraag te hoog op mijn enkel zat,’ zei een tester, ‘en het schuurde tegen mijn buitenste enkelbot, wat ongemak veroorzaakte.’-A.F.

361 Degrees Strata 4

361 degrees strata 4
361 degrees

€136,90 - 141,31 KOPEN

Gewicht 249 gram man / 230 gram dames
Drop 8 mm

Het is een van China’s top sportkleding bedrijven, maar 361 had aanvankelijk een hit nodig om zich te vestigen onder de Amerikaanse lopers. De originele Strata deed dat. De schoen, nu in zijn vierde versie, gebruikt nog steeds een ouderwets hard blokje aan de binnenzijde van de middenzool voor ondersteuning, zelfs nu andere merken overstappen op nieuwere technologie zoals guide rails. Maar er is hier ook sprake van innovatie. De middenzool gebruikt twee schuimsoorten onder de voet: 361's originele QuikFoam op EVA-basis, gewikkeld in polyurethaan voor duurzaamheid, plus een nieuwere QuikSpring+ formule die iets zachter, veerkrachtiger en lichter aanvoelt. Op het bovenwerk is een nieuw ontworpen tong aangebracht die de voet vanaf de binnenzijde omsluit met drie rekbare nylon draden om de pasvorm van de middenvoet te personaliseren. De aanpassingen aan het schuim en de pasvorm hebben een enorm verschil gemaakt. Testers die de Strata 3 te stijf en de pasvorm te smal vonden, zeiden dat de 4 soepeler aanvoelt, maar net zo ondersteunend en duurzaam is. ‘Ik ben een grotere loper met een sterke hiel,’ zei een tester. ‘Ik heb een paar sportschoenen gehad die na 250 kilometer helemaal kapot waren in de hiel, maar deze zien er nog steeds fantastisch uit en voelen ook zo aan.’-M.P.

Saucony Guide 14

saucony guide 14 hardloopschoen
Saucony

€140, €112,95 KOPEN

Gewicht 298 gram man / 266 gram dames
Drop 8mm

Saucony's veelzijdige schoen met lichte ondersteuning ziet er nu uit om een wedstrijd mee te lopen, met 3D-print overlays die het bovenwerk sieren en dezelfde kleurstelling hebben als de snellere Kinvara. De Guide heeft zachte padding in de hielkraag en een verstevigde tong. De Guide is een versie van Saucony's Ride maar dan met een lichtgewicht TPU-blokje en een stevig hielstuk dat ondersteuning biedt. Testers vonden de Guide comfortabel. Eén tester had zelfs een openbaring toen hij de schoen droeg. ‘Ik neig vaak naar schoenen met meer demping, in de veronderstelling dat het gewicht op het harde oppervlak de oorzaak was van sommige blessures,’ zei ze. ‘De Guide gaf me wat demping, maar de stabiliteit van de schoen hielp mijn pijn te verhelpen’. Deze schoen is echter nog steeds zacht, dankzij Saucony's PWRRUN middenzool, gecombineerd met een toplaag van PWRRUN+. Deze laatste bestaat uit een lichtgewicht schuim dat een veerkrachtigere stap bevordert en tegelijkertijd de impact absorbeert.-A.F.

TRAIL

Saucony Peregrine 11 ST

saucony peregrine 11 st
Saucony

€141, €109,95 KOPEN

Gewicht 318 gram man / 261 gram dames
Gewicht 301 gram man / 272 gram dames

Je zou kunnen denken dat ST staat voor Stability of Speed Trainer, maar Saucony gebruikt het hier om aan te geven dat deze versie van zijn populaire trailschoen is afgestemd op Soft Terrain - hoewel die andere opties ook van toepassing zijn bij deze schoen. Een breed platform en een lage instap geven de Peregrine zijn stabiele gevoel, en een upgrade naar premium PWRRUN+ demping dit jaar zorgt voor een snellere energieteruggave. Maar die vind je ook op het standaardmodel. Wat de ST onderscheidt, is zijn buitenzool en bovenwerk die gek zijn op modder. Ze zijn ontwikkeld voor een volledige trailrun langs moerassige singletracks. De noppen zijn 1,5 mm langer, met meer ruimte tussen de noppen om modder snel af te voeren, en het bovenwerk is vervangen door slijtvast materiaal met een snelle vetersluiting. Om de schoen vast te maken, hoef je alleen maar de dunne elastische koordjes vast te doen en ze in de tong op te bergen - geen gedoe met natte natte veters. Bovendien is de hele schoen gehuld in een eigen spatscherm. Als dat nog niet genoeg bescherming biedt, vind je extra lussen om je eigen gaiters (beschermhoezen) toe te voegen. ‘De Peregrine was over de hele linie uitzonderlijk,’ zei een tester. ‘Heerlijk responsief en capabel in diepe modder en los grind tot sneeuw, met een geweldige pasvorm die geen van mijn gebruikelijke vetertruckjes nodig had.’

Skechers GOrun Razor TRL

skechers gorun razor trail
Skechers

Niet verkrijgbaar in Nederland

Gewicht 241 gram man / 227 gram dames
Gewicht 301 gram man / 272 gram dames

De Skechers GOrun Razor 3 is een populaire wedstrijdschoen, geprezen om zijn minimale gewicht en snelle eigenschappen. Skechers heeft het model in drie jaar ongemoeid gelaten maar wel uitgebreid met twee nieuwe versies. Een nog snellere schoen met een carbonplaat en het trailmodel dat we hier bespreken. De GOrun Razor TRL heeft een zeer gripvaste, snelle zool. De middenzool is precies hetzelfde als van de raceschoen, gemaakt van Hyper Burst-foam. Dit wordt gemaakt van een massief blok EVA-plastic waar onder hoge druk en temperatuur CO2-gas aan wordt toegevoegd. Dit creëert een schuim die de schoen lichter, maar toch responsief en goed dempend maakt. Het foam beschermt verrassend goed als je over rotsen en wortels stuift op de onverharde paden. Omdat dit een lichtgewicht trailschoen is, is hij minder geschikt voor heel erg ruig terrein. Dan voel je iedere steen die uitsteekt in je voetzool prikken. De Goodyear-buitenzool met bijna honderd driehoekige noppen kan de meest drassige modderpartij prima doorstaan. Het bovenwerk is versterkt om beter te kunnen omgaan met wat je op de paden tegenkomt. Het mesh bestaat uit een enkele laag die niet scheurt als je aan een tak blijft haken. Bij het oversteken van een beekje wordt het nauwelijks nat, het absorbeert bijna geen water. Strategisch geplaatste zachte polyestergarens verminderen de druk op kwetsbare plekken van je voeten.

Inov-8 TrailFly Ultra G 300 Max

inov8 trailfly ultra g 300
Inov

€194,95 KOPEN

Gewicht 301 gram man / 272 gram dames
Drop 6mm

Het Schotse merk Inov-8 blijft innoveren, bijvoorbeeld door buitenzolen te voorzien van grafeen. Dit dunne en flexibele materiaal is tweehonderd keer sterker dan staal. Met de Trailfly Ultra G 300 Max gaat Inov-8 een stapje verder in de toepassing hiervan.

De gehele middenzool van dit model bestaat uit een foam dat is versterkt met grafeen. Het resultaat is een duurzame en oersterke middenzool. Volgens Inov-8’s testresultaten is na 1200 kilometer nauwelijks slijtage en mindere demping te zien. Onze testperiode nam heel wat minder kilometers in beslag. We zochten het ruigste terrein dat we in de buurt konden vinden om te ervaren waar de schoenen toe in staat zijn.

Het grove profiel geeft veel grip, zelfs in de modder. Halverwege de middenvoet zit een Adapter-Flex, een technisch snufje. Deze uitsparing laat bij zeer oneven terrein het hielgedeelte en de rest van de middenzool onafhankelijk van elkaar bewegen. Dit maakt de schoen uiterst stabiel, ontdekten we bij het lopen over blootliggende boomwortels. Daarnaast is de G-Fly foam heerlijk zacht als je onverharde pad toevallig overgaat in een stuk met klinkers. Veel trailschoenen zijn voor zo’n ondergrond te stug, de Trailfly is bijna net zo comfortabel als een reguliere hardloopschoen. De hoge energieteruggave was een aangename verrassing, alsof we uren door konden lopen. Niet zo verwonderlijk dat Inov-8 de schoen positioneert als zeer geschikt voor ultratrails.

Altra Superior 5

altra superior 5
Altra

€129,95 KOPEN

Gewicht 272 gram man/244 gram dames
Gewicht 230 gram man / 185 gram dames

De Superior komt het dichtst in de buurt van lopen op blote voeten, terwijl je toch profiteert van de voordelen van een traditionele trailrunningschoen: kussentjes, veerkrachtig bovenwerk en een gripvast profiel. Een opvallend kenmerk van de Superior is de uitneembare flexibel maar beschermend inzetstuk over de hele lengte dat je onder de binnenzool stopt. Deze component is bedoeld voor trailrunners die een extra buffer onder hun voeten willen, maar ook voor mensen die houden van het grondgevoel dat een dunne, flexibele middenzool biedt. Haal hem weg en je bespaart ook nog eens bijna een ons aan gewicht.

Topo Athletic Ultraventure Pro

topo athletic ultraventure pro
Topo Athletic

€189,95, €151,96 KOPEN

Niet verkrijgbaar in Nederland

Neem de brede Ultraventure met goede demping, maak hem iets steviger en stabieler, voeg een plaat toe voor meer bescherming tegen stenen en behoud de gripvaste Vibram buitenzool met zijn geprononceerde noppen. Het eindresultaat is de robuuste Ultraventure Pro, bedoeld voor ruig, rotsachtig, nat terrein. De plaat in de voorvoet beschermt je voet als je over rotsblokken en wortels stampt. De Zipfoam demping, is voldoende op trails, maar liet sommige testers een beetje meer comfort te wensen wanneer ze kilometers op de weg liepen naar het begin van een nieuw zacht pad. ‘Vooral op langere runs begon mijn voet op sommige plekken pijnlijk aan te voelen’, zei een tester die meer gewend was aan de zwaardere Hoka One EVO Mafate en Challenger ATR. ‘Maar deze schoenen blinken uit op middellange afstanden.’ Een extern TPU hielkap zorgt voor stabiliteit en houdt je enkels in bedwang als je obstakels moet omzeilen. De kleverige Vibram Megagrip buitenzool klampte zich vast aan losse modder. Ik moest wel een paar droge kluiten modder eruit pikken, maar dat had geen invloed op mijn run en vertraagde mijn tempo ook niet.

Salomon Sense Ride 4

salomon sense ride 4
Salomon

€129,95 KOPEN

Gewicht 241 gram man / 227 gram dames
Drop 8 mm

De vorige versie van de Sense Ride was ongelooflijk comfortabel, betrouwbaar en duurzaam voor alledaagse trail running en wedstrijden, en je kunt aan het silhouet van deze update zien dat Salomon er niet mee geknoeid heeft. Updates op de 4 richten zich grotendeels op de pasvorm en comfort in het bovenste deel van de schoen, evenals het verminderen van gewicht. Ons favoriete kenmerk blijft de tractie van de schoen: diamantvormige Noppen van 4 mm die in zacht vuil en modder bijten, maar gemaakt zijn van kleverig rubber dat grip biedt op zowel natte als droge grond. Een tester zei dat het nieuwe model haar zelfvertrouwen een boost gaf. ‘Ik kan nu zonder zorgen bergafwaarts rennen,’ zei ze enthousiast. ‘Ze deden het goed op de rotsen en bladeren.’ Het bovenwerk maakt nog steeds gebruik van minimale prints en stiksels om de kans op schurende plekken te verkleinen, al is er meer bedekking over de tenen voor bescherming dan in de 3. Het zachte bovenwerk heeft een tong die als een mouw om de middenvoet zit - een ontwerp waar Salomon fans dol op zijn. Er is minder stof rond het bovenste deel van de hiel, maar gevulde kussentjes houden je voet op zijn plaats en beperken ongewenst glijden.

Brooks Caldera 5

brooks caldera hardloopschoen
Brooks

€140 KOPEN

Drop 6 mm
Gewicht 301 gram man / 272 gram dames

Loop je op ruige trails? Dan zult je de BioMoGo DNA-middenzool in de Caldera 5 zeker waarderen. Een tester, die zichzelf voorheen als ‘een trouwe Hoka-girl’ had bestempeld, zei dat deze schoen wat betreft zachtheid kan concurren met de Hoka One One’s Speedgoat 4 GTX. Het schuim, gemaakt van duurzaam en lichtgewicht EVA, vormt zich naar je voet en zorgt voor een responsief loopgedrag en een zool die dik genoeg is om ruw terrein te trotseren zonder een stijve plaat. Hoewel testers de zachtheid van de schoen prezen, zou ik willen dat Brooks was teruggekeerd naar het lage gewicht van de Caldera 3. Voor snellere loopjes voelt de Caldera 5 zwaar aan; als je op zoek bent naar een lichtere schoen die zelfs voor wedstrijden kan worden gebruikt, kijk dan eens naar iets als de Catamount of Topo Athletic's Runventure. De Caldera 5 bood echter iets anders dat ik niet had verwacht. Hij hield me op de been toen ik te maken kreeg met winterse omstandigheden. Hij beschermde mijn voeten toen ik door met ijs bedekte sneeuw liep en hield me overeind op glibberige stukken na een sneeuwstorm. Andere testpersonen zeiden dat de schoen hen in staat stelde om met vertrouwen over gladde oppervlakken te lopen en ze waardeerden hoe het profiel modder vasthield zonder vuil of steentjes op te hopen. ‘Dit blijkt een zeer solide en duurzame schoen te zijn, waarvan ik denk dat ik er nog vele kilometers plezier van zal hebben op vieze of rotsachtige paden,’ zei een andere tester.-A.F.

The North Face Flight Vectiv

the north face flight vectiv
The North Face

€200, €158,90 KOPEN

Gewicht 318 gram man / 261 gram dames
Drop 8 mm

Een witte trailschoen, dat zie je niet vaak. Best gewaagd, als je bedenkt dat je zelden spic en span finisht bij een trailwedstrijd. Want een beetje trailloper deinst niet terug voor een modderpoel of een sompige singeltrack. Het gebreide bovenwerk is gemaakt van slijtvast Kevlardraad en polyamidegaren, dus kan het tegen een stootje. Net als TNF elite-lopers Pau Capell en Fernanda Maciel, grote namen uit de ultratrail. Capell liep afgelopen zomer solo de UTMB, de wedstrijd waar Maciel vier keer op het podium stond. Hun loopervaring, opgedaan bij ’s werelds zwaarste trailwedstrijden, hebben de ontwerpers vertaald in deze lichtgewicht schoen.

De Vectiv-technologie heeft te maken met de midden- en buitenzool, het onderstel van de schoen. Daarin zit, hoe kan het ook anders, een carbonplaat. Deze ligt boven op een zogenaamd rocker middenzool, een afgeronde vorm. De rubberen buitenzool heeft 3,5mm hoge noppen voor de nodige grip.

De pasvorm is aan de smalle kant, als van een ranke wedstrijdschoen. Het voordeel van deze strakke pasvorm is dat je nauwelijks schuift in de schoenen. Dat was vooral goed te merken tijdens afdalingen. Net als bij wegschoenen met carbon geeft de plaat veel stabiliteit. Prettig wanneer het terrein ruiger wordt. Door zijn lage gewicht vlieg je omhoog en omlaag. Vergeet daarbij niet van de omgeving te genieten.

VJ Ultra

vj ultra
VJ

€169 KOPEN

Gewicht 265 gram (unisex)
Drop 8 mm

Het Finse merk VJ zal geen belletje doen rinkelen en toch bestaat het al sinds de jaren tachtig. VJ bedient vooral Finse trailrunners en oriëntatielopers die zich naar hartenlust uitleven in de uitgestrekte bossen, moerassen en technische paden. De Ultra de eerste schoen van het merk die speciaal is ontworpen voor mega-afstanden. Met meer demping aan de voeten dan gebruikelijk kun je het uren en als het moet zelfs dagen achter elkaar op de trails volhouden. Het beste deel n is de buitenzool. De Ultra doet de hashtag #BestGripOnThePlanet van het merk eer aan. De buitenzool van butylrubber is bezaaid met 4 millimeter hoge nopjes die een echt plakkerige grip geven op natte, grillige oppervlakken. De tractie die deze schoen onder alle omstandigheden had was krankzinnig, liet een tester ons weten. De middenzool is gemaakt van EVA en voelt overal consistent. Door de hoogte van 33 millimeter geeft hij veel demping. Dit compenseert het ontbreken van een zogenaamde rocker plate die de voeten beschermt tegen puntige stenen waar je overheen loopt. De schoen voelt wendbaar, flexibel en snel genoeg voor technische singletracks. De stevige demping zorgt ook voor een beetje stabiliteit. Het mesh in het bovenwerk is gemaakt van een mix van Kevlar en nylon. Het is zo robuust dat een laaghangende bramenstruik geen schijn van kans maakt om zich vast te bijten. Het nadeel van zo’n stug bovenwerk is dat je de nodige kilometers nodig hebt om het in te lopen.