Slaperig door koffie? Dat is natuurlijk niet de bedoeling. Koffie is voor velen hét wondermiddel om de zware ochtenden door te komen en lekker aan de dag te beginnen. Toch is het geen fabel dat je later op de dag juist moe kan worden door koffie. Vele vaste koffiedrinkers ervaren deze 'koffiedip' met regelmaat. Gezondheidswetenschapper en leefstijlcoach Terry Schouten van Gezondeten.nl vertelt alles wat je erover moet weten.
Wat is een koffiedip?
Koffie zit natuurlijk vol met cafeïne, wat werkt voor een opgewekt gevoel. Cafeïne is een stofje wat snel in je bloed wordt opgenomen. Maar wanneer het stofje is uitgewerkt kan het zorgen voor de beruchte koffiedip. 'Het kan aanvoelen als een extreem gevoel van vermoeidheid,' aldus Terry. 'Hoe snel je het effect ervaart hangt af van verschillende factoren: fysieke, maar ook omgevingsfactoren, zoals leeftijd, of je rookt, hoeveel je hebt gedronken, wat je hebt gegeten, en ga zo maar door.'
Wat doet cafeïne precies met je?
In je lichaam heb je verschillende neurotransmitters: stofjes die signalen doorgeven in de hersenen tussen zenuwcellen. Eén van deze neurotransmitters is adenosine. Deze speelt een rol bij je slaapregulatie en geeft aan wanneer je lichaam moe begint te worden. Cafeïne blokkeert deze signalen naar de hersenen, waardoor het je vermoeidheid onderdrukt. Je lichaam blijft adenosine aanmaken, dus op het moment dat cafeïne uitwerkt, zal je lichaam opeens een klap van vermoeidheid ervaren. 'Dat is bij de één heftiger dan bij de ander', vertelt de gezondheidswetenschapper.
Hoe voorkom je de koffiedip?
Allereerst benadrukt Terry dat je niet teveel koffie moet drinken. 'Je lichaam gaat wennen aan de hoeveelheid cafeïne die je binnen krijgt, waardoor je die boost van koffie minder zal ervaren. Drink alleen wanneer je het echt nodig hebt.'
Je zou kunnen proberen om de dip zo uit te stellen met kopjes koffie, zodat je bij bedtijd de dip ervaart. 'Maar elke dag is weer een ander', waarschuwt Terry. 'Er spelen zóveel verschillende factoren die bepalen hoe je lichaam reageert, wat het controleren van de koffiedip een onmogelijke opgave maakt.'
Terry raadt je af om dit voor jezelf te proberen uit te zoeken. 'Als je zoveel last van de koffiedip hebt, vraag ik me af waarom je niet gewoon wat minder koffie drinkt? Wanneer ik bijvoorbeeld twee of drie kopjes drink, functioneer ik nog goed en heb ik er weinig tot geen last van. Probeer hier eens een balans in te vinden'. 'Hiernaast blijft cafeïnevrije koffie ook altijd een optie', alleen geeft dat natuurlijk niet de energieboost die de meesten zoeken.
Wat kun je doen tegen een koffiedip?
Er zijn verschillende manieren om je koffiedip te bestrijden. 'Neem bijvoorbeeld een powernap of ga een stukje wandelen. Dit geeft beiden een boost en gaat de effecten van een koffiedip tegen', aldus de gezondheidswetenschapper.
Volgens Terry moeten we er vooral bij stil staan dat je de vermoeidheid niet onbeperkt wilt blijven onderdrukken. 'Je lichaam wordt moe met een reden. Het is niet de bedoeling dat je je door allemaal bochten probeert te wringen om te zorgen dat het signaal ons niet bereikt. Doseer de koffie en loop een rondje,' besluit Terry. Neem deze tips mee, voordat je weer voor het koffieapparaat staat.