Geraadpleegde expert: 
Wie zucht er niet? Een dag niet gezucht is een dag niet geleefd kan je bijna zeggen. We zuchten de hele dag door. Je kunt zuchten uit ergernis als je je veter kapot trekt net als je gaat hardlopen, zucht. Maar net zo goed kun je zuchten als je heel tevreden bent als je na een training je huis weer binnenstapt. Met zuchten kun je alle kanten op. Maar heeft zuchten ook nut?
Heeft zuchten nut?
Zuchten is een vorm van ademhalen, halen we geen adem dan komen we onherroepelijk in de problemen. Zuchten is belangrijk. Sterker nog, onderzoek op muizen heeft uitgewezen dat wanneer muizen niet kunnen zuchten, ze al snel ademhalingsproblemen ontwikkelen en dat niet kunnen zuchten zelfs fatale gevolgen heeft.
Petra Kerkhove, van Lopen & Bewegen Met Een Lach: 'Zuchten heeft een belangrijke functie in je longen. Het zorgt ervoor dat de kleine luchtzakjes in je longen, de alveoli, open blijven. Deze zakjes zijn essentieel voor de uitwisseling van zuurstof en koolstofdioxide. Als je niet zucht, kunnen sommige alveoli inklappen, wat de ademhaling minder efficiënt maakt. Zuchten is eigenlijk een soort reset voor je longen om goed te blijven werken.'
Nuttige reserves
Het roept de vraag op of niet zuchten gevaarlijk is. Petra: 'Niet kunnen zuchten is niet goed voor je longen, omdat zuchten helpt om je longblaasjes open te houden. Zonder zuchten kunnen die inklappen, wat ademhalingsproblemen en een hoger risico op infecties kan geven. Onderzoek laat zien dat zuchten belangrijk is voor een gezonde ademhaling, vooral bij mensen met longproblemen zoals COPD.'
Zuchtende hardlopers
Je zucht de hele dag door, zelfs in je slaap zucht je verder. Per uur wordt doe je dat gemiddeld 12x! In de meeste gevallen gebeurt dat zonder dat je het doorhebt. Hebben hardlopers baat bij veel zuchten?
Petra: 'Ja en nee. Ja, hardlopers kunnen zeker voordeel hebben bij zuchten. Tijdens het hardlopen gebruik je je longen intensief om zuurstof naar je spieren te brengen. Als sommige alveoli inklappen, wat bij intensieve inspanning en oppervlakkig ademhalen kan gebeuren, neemt de efficiëntie van je ademhaling af. Door af en toe bewust diep te zuchten, kun je dit voorkomen en je ademhalingssysteem optimaal laten werken. Dit is vooral handig bij langere afstanden of zware inspanning, wanneer je longen echt op volle kracht moeten presteren. Nee, want eigenlijk wil je dat je voornamelijk neusademhaling doet bij lange afstanden en je diafragma traint om je volledige longinhoud te gebruiken. Maar als je nog niet zo ver bent, is zuchten een goed plan.'
Bewust of onbewust zuchten?
Slaapexpert Vlemincx: 'Het idee is dat een zucht kan helpen om de transitie te maken van de ene situatie naar de andere.’ Ook ná die belangrijke speech wacht waarschijnlijk weer een stevige zucht. ‘Als je heel erg onder spanning staat die plots wegvalt, helpt de zucht met die opluchting. We zien dat mensen die dan zuchten ook beter herstellen.’ Een zucht verzacht dus de overgang van de ene naar de andere mentale toestand, als een soort resetfunctie voor het lichaam: na een zucht lopen je fysieke en geestelijke systemen weer synchroon.
Kun je dat niet uitbuiten? Het lijkt aanlokkelijk om af en toe stoom af te blazen, door bewust te zuchten. Ontspanningstechnieken als yoga hebben die truc al opgepikt. Diep ademhalen komt daar immers vaak aan bod. Toch kan dat weleens minder opleveren dan een spontane zucht, blijkt uit studies van Vlemincx.
Bewust ademhalen kan geestelijk en fysiek best prettig zijn, maar brengt vaak niet dezelfde verfrissing teweeg als een door het lichaam aangestuurde zucht. Kennelijk voelt je lichaam prima aan wanneer je om een ontspanningsmomentje verlegen zit. Jezelf aanleren continu te zuchten kan zelfs ongezond zijn.
Trainingseffect van zuchten?
Petra: 'Je kunt jezelf beter aanleren om je hele long in te zetten, door je diafragma te trainen. Dit heeft nog veel meer voordelen, zoals veranderde intra- abdominale druk en daardoor een verbetering in je core- spanning. Ik zou zuchten niet als training inzetten, eerder alleen als het nodig is.'
Petra Kerkhove van Lopen met een lach is movement expert en leert hardlopers en niet-hardlopers op een gezonde manier te bewegen. Daarbij kijkt ze naar het hele pakket: van training voor sterke voeten en bekkenstabiliteit tot ademhaling, looptechniek en alles ertussenin.
