Barkley Marathons is een van de zwaarste en meest bizarre wedstrijden in de ultraloopwereld. Een helse uitputtingstocht, in het leven geroepen door de kwade genius Gary ‘Lazarus Lake’ Cantrell. Sinds 1989 hebben slechts 17 atleten de finish gehaald van deze ‘finishte er een recordaantal van drie deelnemers’. Door het loodzware parcours en de mysterieuze inschrijfprocedure is deze race even berucht als fascinerend. Aurélien Sanchez 2023.

De geschiedenis van Barkley Marathons

In 1977 ontsnapte James Earl Ray, de moordenaar van Martin Luther King Jr., uit de gevangenis in Petros, Tennessee (VS). Ray werd na twee dagen pas gepakt, maar bleek slechts 13 kilometer afgelegd te hebben. Gary Cantrell was verbaasd over die korte afstand. Hij dacht dat hij wel 100 mijl (160 km) kon halen in Frozen Head State Park het ruwe berglandschap rond de gevangenis. Zo werd Barkley Marathons geboren, waarschijnlijk vernoemd naar Cantrell’s buurman en loopmaatje, Barry Barkley. In 1986 werd de eerste editie gehouden en sinds 1989 worden er 5 rondjes afgelegd en zou het parcours 100 mijl zijn. Deelnemers schatten de afstand zelf echter richting de 200 kilometer in die in 60 uur moet worden afgelegd.

Wat maakt Barkley Marathons zo zwaar?

Er zijn ultra’s die veel verder gaan dan Barkley en ook met een hardere tijdslimiet. Toch is er nauwelijks een race te vinden met minder finishers dan deze uitdaging uit de hoge hoed van Lazarus Lake. De uitdaging zit hem vooral in het terrein. Het parcours voert namelijk door ongerepte natuur waar eigenlijk nooit iemand komt. Dus geen hobbelen over aangeharkte bospaadjes, maar gewoon ploeteren door bosjes en uitgestrekte velden vol bramenstruiken. Daarbij moeten er ook gigantische hoogteverschillen worden overwonnen. Geen meter is vlak en uiteindelijk bedwing je naar schatting 18 duizend hoogtemeters. Dat is dus twee keer de Mount Everest op en weer af.

Barkley, Frozen head, Marathons, Park, State, Trailrunning, Ultra
© Alexis Berg

Oh ja, en je loopt dus twee-en-een-halve dag op het toppen van je kunnen met maximaal een paar hazenslaapjes van een paar minuten. Daardoor is slaaptekort ook een factor die zwaar meeweegt in het slopen van de deelnemers. Een van de bekendste verhalen over Barkley is bijvoorbeeld dat van Karel Sabbe uit 2022. Na zo'n twee dagen afzien zonder slaap moest hij opgeven toen hij werd opgepikt door de lokale sherrif. Karel was letterlijk en figuurlijk van het padje geraakt. Hallucinerend van slaaptekort was hij in een dorpje beland waar hij aan een vuilnisbak de weg stond te vragen, waarop een buurtbewoner de politie belde.

Zo werkt inschrijven voor Barkley marathons

Omdat Barkley Marathons door zo’n desolaat gebied voert en er maar beperkt kampeerplaatsen zijn, wordt het startveld bewust klein gehouden. Er zijn jaarlijks meer dan duizend inschrijvingen, maar uiteindelijk mogen maar 40 uitverkorenen per jaar meedoen. Er is geen site en geen aanmeldformulier. Als je voorbestemd bent om mee te doen, dan kom je er vanzelf achter hoe je je moet inschrijven. Wat wel bekend is, is dat je een essay van ongeveer een A4’tje dient te schrijven over waarom jij een startnummer voor Barkley zou moeten krijgen en daarbij betaal je $1,60 aanmeldkosten.

De selectiecriteria zijn onduidelijk, maar vast staat dat je aantoonbaar een ontzettend goede ultraloper moet zijn om überhaupt kans te maken. Daarbij wordt er ook gekeken of je persoonlijkheid bij de Barkley Marathons past en is je kans op deelname groter wanneer je tot een groep behoort die nog nooit eerder heeft meegedaan aan Barkley. Tweevoudig finisher John Kelly schreef al eens Jasmin Paris voltooit Barkley Marathons Fun Run. Uitdaging: Loop voor 31 december 666 kilometer.

jasmin paris taking part in the barkley marathons 2022
Rotterdamse variant van de Barkley Marathon

Wanneer start Barkley Marathons?

Wanneer je de ballotage gehaald hebt, krijg je een condoleancebrief met daarop een uitnodiging om in het weekend van Barkley Marathons te kamperen bij de ingang van Frozen Head State Park. Wanneer de race gehouden wordt verschilt, maar meestal is het rond maart/april.

De deelnemers verzamelen zich met hun crew op het parkeerterrein en dan kunnen ze zich aanmelden. Iedereen moet iets meenemen om de aanmelding definitief te maken. Mensen die voor het eerst meedoen, of ‘Barkley-maagden’ zoals Cantrell ze noemt, moeten een kentekenplaat meenemen van de staat of het land waar ze vandaan komen. Mensen die eerder al eens hebben meegedaan maar niet uitliepen moeten een non-finisher fee betalen in de vorm van een paar sokken, een wit overhemd met knopen of wat men dat jaar ook maar heeft bedacht. Mensen die ooit al eens zijn gefinisht en nog een keer mee willen doen betalen Cantrell een pakje sigaretten om mee te mogen doen.

Wanneer je aanmelding compleet is, ontvang je je startnummer. Startnummer 1 is ieder jaar gereserveerd voor degene die Cantrell de minste kans geeft om de Barkley Marathons uit te lopen. Deze deelnemer wordt ook wel het ‘menselijk offer’ genoemd.

barkley marathons
Alexis Berg

Het exacte tijdstip waarop men start wordt niet bekend gemaakt. Het enige wat de deelnemers weten is dat Cantrell ergens tussen middernacht en twaalf uur ’s middags op zijn schelp blaast waarop de race een uur later van start gaat. Dat is het moment waarop deelnemers aan hun laatste voorbereidingen beginnen en zich verzamelen bij het gele hek voor het park. Wanneer Cantrell een sigaret opsteekt begint de race en start de klok.

Het parcours

Het parcours van Barkley is volgens de organisator Cantrell zo’n 20 mijl (32km) lang, al beweren deelnemers dat het langer is. Het parcours is ieder jaar anders en bovendien is het niet gemarkeerd. Je krijgt vooraf een kaart die je mag kopiëren of waar je notities van mag maken, maar je hebt geen toegang tot GPS en je zult dus zelf de weg moeten vinden door de wildernis van Tennessee. Het parcours wordt ieder jaar zo zwaar gemaakt dat je alleen met de maximale inspanning die menselijk mogelijk is de run kun voltooien binnen 60 uur. Meestal finisht er dan ook niemand. Vorig jaar bij de 2023-editie Jonathan Basham 2010.

Barkley, Frozen head, Marathons, Park, State, Trailrunning, Ultra
© Alexis Berg

Checkpoints

Om aan te tonen dat je het parcours hebt afgelegd moet je langs checkpoints. Deze zijn gemarkeerd door een boek dat op deze plek is opgehangen. Als bewijsmateriaal scheur je iedere ronde de pagina uit het boek die correspondeert met je startnummer. Je krijgt dan ook iedere ronde een nieuw startnummer. Aan het einde van de ronde tik je het gele hek aan en lever je de pagina’s uit de boeken in als bewijs dat je de ronde voltooid hebt. Als alles in orde is mag je aan de volgende ronde beginnen.

Je moet op tijd aan de nieuwe ronde beginnen, anders lig je uit de wedstrijd. Wanneer je dat niet haalt of je besluit om niet aan een nieuwe ronde te beginnen, geef je jezelf over bij het hek. Cantrell speelt dan een heel treurig deuntje voor je op zijn bugel. Wanneer vijf rondes niet haalbaar is voor jou, kun je ook voor de ‘fun run’ gaan zoals Cantrell het spottend noemt. Dan voltooi je drie rondes binnen 40 uur. Ook de ‘fun run’ is maar voor weinigen weggelegd.

controle van de checkpoints tijdens de barkley marathons
Rotterdamse variant van de Barkley Marathon

Hoe win je Barkley Marathons?

Er is geen winnaar bij Barkley Marathons. Uitlopen is de prestatie waar het om draait. Dan heb je gewonnen van het parcours, wat natuurlijk al een ongelooflijke prestatie op zich is. Uitlopen doe je door de vijf rondes binnen 60 uur te voltooien. Iedere 12 uur is er een cut-off. Heb je de ronde nog niet voltooid? Dan lig je dus uit de wedstrijd. De meeste mensen moeten zich in de eerste twee rondes al overgeven. Door opgebouwde vermoeidheid en slaaptekort wordt iedere ronde bovendien zwaarder. Daarbij is het een non-stop race waarbij je de helft van de rondes in het donker moet lopen met alleen een hoofdlamp op je hoofd.

Barkley finishers

De titel ‘Barkley-finisher’ is dus maar voor een paar uitverkorenen weggelegd. Tot dusver hebben slechts 17 atleten hem voltooid. Dit zijn hun namen:

  1. Mark Williams (1995)
  2. David Horton (2001)
  3. Blake Wood (2001)
  4. Ted Kaiser (2003)
  5. Mike Tilden (2004)
  6. Jim Nelson (2004)
  7. Brian Robinson (2008)
  8. Andrew Thompson (2009)
  9. Jonathan Basham (2010)
  10. Brett Maune (2011, 2012)
  11. John Fegyveresi (2012)
  12. Jared Campbell (2012, 2014, 2016)
  13. Nick Hollon (2013)
  14. Travis Wildeboer (2013)
  15. John Kelly (2017, 2023)
  16. Aurélien Sanchez (2023)
  17. Karel Sabbe (2023)

Barkley Marathons op YouTube

Barkley Marathons is heel slecht te volgen. Er wordt nergens een aankondiging gedaan van wanneer hij start en de enige plek waar beelden geschoten mogen worden zijn bij de start en op een toren ergens halverwege het parcours. Verder is het onbegaanbaar terrein dat je bovendien niet mag betreden. Voor updates kun je het best op Twitter updates zoeken via #bm100. Gelukkig bestaan er wel documentaires over Barkley. In de documentaire 'Where Dreams Go To Die' zie je bijvoorbeeld hoe Gary Robbins twee keer een poging doet om de Barkley Marathons te finishen. Je krijgt een inkijkje in hoe Robbins zich voorbereidt op deze onmenselijke uitdaging en hoe uiteindelijk de race voor hem verloopt. Hij is gratis te bekijken op YouTube.