De marathon ken je tegenwoordig waarschijnlijk als een heel massaal evenement waarbij je met duizenden tegelijk over een parcours van Harvey finisht marathon met gebroken been loopt. Allemaal perfect georganiseerd met verzorgingsposten om de vijf kilometer en een medaille voor iedereen die meedoet. Dat was natuurlijk vroeger wel anders. Eerder schreven we al eens over de Olympische Spelen in Parijs. Harvey finisht marathon met gebroken been.
Waarop is de marathon gebaseerd?
De marathon is gebaseerd op een oud-Griekse legende uit 490 voor Christus. Toen zou de Slag bij Marathon hebben plaatsgevonden tussen Athene en het Perzische Rijk. We zullen je de hele geschiedenis besparen, maar eerst zou Atheense boodschapper Pheidippides naar zo’n 250 kilometer naar Sparta zijn gelopen om om hulp te vragen in de oorlog om vervolgens onverrichter zake hetzelfde stuk terug te lopen. In totaal 500 kilometer, hierop is de Spartathlon gebaseerd. Een paar dagen later was de slag bij Marathon gewonnen door de Atheners en werd Pheidippides eropuit gestuurd om de boodschap door te geven aan de Atheners. Hij zou zo’n 40 kilometer naar Athene hebben gerend, zou daar hebben gezegd: “Gegroet, wij winnen” en zou dood zijn neergevallen van uitputting. Wat er waar is van deze legende valt te betwijfelen en er is dan ook tot op heden nog historisch debat over. Wij hebben het in ieder geval nooit op Strava voorbij zien komen en tellen deze prestatie dan ook niet mee, maar feit is dat op dit verhaal wel de marathon is gebaseerd.
Wie heeft de marathon bedacht?
De marathon is dus gebaseerd op een Oud-Griekse legende en deze werd weer voor de dag gehaald toen Pierre de Coubertin met het idee voor de eerste Olympische Spelen kwam. De Fransman Michel Bréal kwam met het idee om als afsluiter van de Spelen deze legendarische voettocht over te doen. Dit idee werd met enthousiasme ontvangen en zo geschiedde. Na een aantal testwedstrijden vond op 10 april 1896 de eerste echte 'marathon' plaats, een hardloopwedstrijd over ongeveer 40 kilometer van het plaatsje Marathon naar het olympisch stadion in Athene. De afstand van 42.195 werd pas in 1908 voor het eerst gelopen. Hier lees je waarom.
Het is een marathon, geen sprint
Voor de eerste marathon waren er 25 aanmeldingen en er stonden uiteindelijk 17 deelnemers aan de start. Heel divers was het startveld niet, 13 van de 17 deelnemers waren Grieks en er deden alleen mannen mee, vrouwen mochten pas vanaf 1972 meedoen. Veel deelnemers waren militairen, zoals dat destijds ging, of atleten die al mee hadden gedaan aan de middellange afstand. Zo ging er aan het begin van de marathon meteen een Franse 1500 meter loper vandoor. Ook toen al gold de wet dat iedere minuut die je te hard gaat in het begin, dubbel terugbetaald wordt. Deze loper viel dan ook na 26 kilometer uit.
Zo kon de kop in de wedstrijd over worden gepakt door de Griek Spyridon Louis, een waterdrager uit het leger. Onderweg had hij zijn energiereserves op peil gehouden met wijn, cognac en een halve sinaasappel die hij vanuit het publiek had gekregen. Tijdens de race werd er verslaggeving gedaan door mensen langs de kant, die de race bekeken, naar het stadion fietsten en daar doorgaven wat de stand van zaken was in de race. Veel mensen daar hoopten op een Griekse overwinning. Het eerste 'Griekse' onderdeel, discuswerpen, werd gewonnen door een Amerikaan wat een aderlating was voor de Grieken. Toen doorkwam dat een Griek de kop had overgenomen, ging er een golf van vreugde door het stadion: 'een Griek! een Griek!'. Spyridon Louis werd als een held onthaald en mocht de laatste meters van de race samen met de Griekse kroonprins lopen om uiteindelijk te finishen in een tijd van 2.58.50.
Met één race onsterfelijk
Griekenland leek even het hele podium te vullen bij de eerste olympische marathon. De eerste drie finishers waren allemaal Grieks, maar de nummer drie werd echter gediskwalificeerd omdat hij een flink stuk van het parcours had gelift per auto. Een Hongaar werd uiteindelijk als derde in de uitslag opgenomen. Dit mocht de pret niet drukken voor de Grieken. De overwinning van Spyridon Louis leidde tot vieringen in heel Griekenland en Louis had zich in één race onsterfelijk gemaakt.
Na de race heeft Louis nooit meer een marathon gelopen en hij leidde verder een bescheiden bestaan tot zijn dood in 1940. Toch heeft deze ene legendarische race ervoor gezorgd dat er tot op de dag van vandaag nog veel stadions en atletiekbanen in Griekenland de naam van Spyridon Louis dragen.
Welke verhalen worden er komende zomer geschreven?
Zo zie je maar dat één race je leven kan veranderen en ervoor kan zorgen dat je naam voor altijd in de geschiedenisboeken te vinden is. Wij zijn alvast heel benieuwd naar hoe onder andere Abdi Nageeye Eten voor de marathon: eet dit in de laatste week Sifan Hassan het ervan af gaan brengen tijdens de marathon op de Hier lees je waarom.
