Vandaag, 28 mei, is Wereld Menstruatiedag: een dag waar wereldwijd actie gevoerd wordt om het taboe rondom menstruatie te doorbreken. Always, de officiële leverancier van menstruatieproducten bij de Olympische en Paralympische Spelen Parijs 2024, deed onderzoek naar menstruatie in de sportwereld. De resultaten zijn niet al te verrassend, een deel vind je hieronder. Ook olympisch atlete Femke Bol heeft veel te vertellen over dit belangrijke onderwerp. Ze deelt meer over haar eigen ervaring en het taboe rondom menstruatie met Runner’s World.
Onderzoek Always: menstruatie nog steeds taboe
Uit onderzoek van Always blijkt dat menstruatie nog steeds een taboe is in de sportindustrie. 73 procent van de deelnemers voelt zich niet comfortabel genoeg om over menstruatie te praten, vooral met mannen op de sportclub. 1 op de 3 vrouwen is ook in gesprek met de coach terughoudend, uit angst dat menstruatieklachten als excuus voor slechte prestaties worden gezien. En dat terwijl menstruatie niet alleen voor vervelende fysieke klachten kan zorgen, maar ook voor gevoelens van angst, stress of schaamte. 55 procent van sportsters maakt zich zorgen over doorlekken tijdens het sporten, wat de focus verstoort, extra stress oplevert en de prestaties belemmert. Werk aan de winkel dus!
Femke Bol: training aanpassen of niet?
‘Fysiek heb ik gelukkig niet al te veel last van klachten, de typische kramp of pijn in mijn buik of rug, maar vergeleken met anderen valt het allemaal mee. Daarom train ik vrijwel altijd op hetzelfde niveau door en hoeven we er niet te veel rekening mee te houden. Ik houd mijn menstruatiecyclus wel heel goed bij, dat geeft me houvast. Mijn diëtist kijkt daarin ook met me mee. Als topsporter zit ik qua vetpercentage vaak op het randje, maar we willen voorkomen dat ik door de vele trainingsuren niet meer ongesteld word.’
‘Ik ken veel andere atleten die hun cyclus op allemaal verschillende manieren bijhouden, die hun trainingen wel aanpassen. Dat blijft wel lastig. Soms zou ik wel iets willen veranderen als ik erg moe ben, maar aan de andere kant, als ik tijdens een olympische finale ongesteld ben, tsja, dan moet ik het daar ook maar mee doen, hé? Ik ben bang dat als ik mijn trainingen te veel ga aanpassen aan hoe ik me die dag voel, dat ik een probleem krijg op een belangrijk toernooi omdat ik het dan niet gewend ben. Ik moet er sowieso mee kunnen omgaan.’
Meer onderzoek nodig
‘Femke Bol pakt olympisch brons op 400mh Estafetteloopsters 4x400 meter winnen zilver. Het is wel bekend dat je je op bepaalde momenten in je cyclus sterker of beter voelt, of dat je soms een Advertentie - Lees hieronder verder. Maar het verschilt ook per vrouw en is erg persoonlijk. De één heeft veel pijn en andere klachten, en de ander zegt juist dat tijdens de menstruatie je oerkrachten naar boven komen, die je kunnen helpen bij een toernooi. Die persoonlijke verschillen maken het moeilijk om een trainingsschema aan te passen. Ik hoop, hoe meer we erover praten, dat mensen het wel sneller durven aan te geven als ze last hebben, én dat er meer wetenschappelijk onderzoek naar gedaan wordt.’
Niet zeuren, maar doorgaan
‘Als topsporter ben je vaak best hard voor jezelf. Met mijn coach of teamgenoten kan ik wel open praten over mijn menstruatie en klachten die ik heb, maar toch blijft er de overheersende gedachte: je moet je niet aanstellen. Ik train elke dag hard, kan een bijzonder harde 400 meter lopen, waarom zou dat niet kunnen met wat buikpijn erbij? Ik moet niet zeuren, ik moet het gewoon doen.’
‘Toch is het een feit dat veel vrouwen last hebben van verschillende klachten, en dat je menstruatie ook je prestatie negatief kan beïnvloeden. Als je dan na een wedstrijd door journalisten wordt gevraagd waar het aan lag dat je minder hebt gepresteerd, dan ga je toch niet zo snel zeggen dat je ongesteld bent. Je wilt niet dat het als excuus wordt gezien.’
Focus op de wedstrijd
‘Het is vervelend als je je op een wedstrijd probeert te focussen, en toch ook bezig bent met je menstruatie. Dat je toch nog even extra naar de wc gaat of een extra broekje meeneemt. Dat kan voor onzekerheid zorgen. Gelukkig loop ik zelf maar een minuutje. Ik heb een keer voor mezelf besloten: het moment dat ik de baan op ga, heb ik er alles aan gedaan. Mocht ik dan toch last krijgen of doorlekken, dan is dat hoe het is. Ik ben niet de eerste of de enige vrouw met dit probleem. Het zou niet fijn zijn, maar ik wil me niet laten beperken. Ik wil me volledig kunnen focussen op mijn taak en mijn race.’
‘We laten ons te vaak tegenhouden terwijl dat helemaal niet hoeft. Menstruatie zou nooit een obstakel moeten zijn om optimaal te kunnen presteren omdat het nou eenmaal hoort bij het leven. Ik hoop dat we, door er meer en open over te praten, een omgeving kunnen creëren waarin alle meiden en vrouwen zich comfortabel en zelfverzekerd voelen.’