Of je nu je eerste vijf kilometer race loopt of een marathon: het blijft spannend! Je wilt het liefst zo goed mogelijk presteren en de nacht van tevoren voldoende slapen, maar het is niet ongewoon dat je door de zenuwen naar het plafond ligt te staren. Beginner? Zo kies je het juiste tempo.
Je hebt je goed voorbereid om een race te lopen, dus het is niet gek dat je op dat moment behoorlijk wat druk voelt om te presteren. Je wilt het liefst zo goed mogelijk slapen, maar door alle zenuwen is er een kans dat je geen oog dichtdoet. Dit betekent alleen niet dat je gelijk je startnummer in de prullenbak moet gooien!
Lees ook: Kun je een lange duurloop splitsen?
Effecten op langer termijn
Hoe erg is het om slecht te slapen voor een race Sifan Hassan tijdens de Olympische Spelen in Tokio goud won op de 10.000 meter terwijl ze de nacht van te voren slecht had geslapen? De laatste nacht voor een wedstrijd blijkt dan ook helemaal niet zo heel belangrijk te zijn. Het is vooral belangrijk dat je de weg naar je race toe voldoende rust hebt gepakt.
Arne Nieuwenhuys, onderzoeker bij de Universiteit van Auckland in Nieuw-Zeeland, bevestigt dit. Hij deed tussen 2012 en 2016 samen met zegt Nieuwenhuys tegen EenVandaag – en onderzocht met een monitorstudie de slaap van 98 Nederlandse topsporters. ‘Als je dat heel fijnmazig meet, zie je wel dat mensen bijvoorbeeld meer moeite hebben met het vasthouden van hun aandacht als ze een keer wat minder slapen, maar de echte effecten van slaaptekort zijn meer op lange termijn’, zegt Nieuwenhuys tegen EenVandaag.
Mentale impact
Toch kun je je behoorlijk neerslachtig voelen na een plafonddienst, maar volgens een kleinschalig Nederlands onderzoek moet je je hier niet door laten misleiden. Zij toonde in 2013 namelijk aan dat een nacht slecht slapen voor een wedstrijd helemaal niet zo erg is, maar dat het vooral effect heeft op je mentale gesteldheid.
Het kleinschalige onderzoek
Voor dit onderzoek moesten tien mannen twintig minuten fietsen. De eerste groep arriveerde om 23:00 in het onderzoekslaboratorium en mocht niet slapen of liggen totdat ze de fietsrit de volgende dag om 13:00 hadden voltooid. De tweede groep had echter een normale nachtrust gehad. De uitgeruste proefpersonen fietsten 7,68 kilometer en schatten hun afstand redelijk nauwkeurig in. Zij dachten namelijk dat ze 7,26 kilometer hadden afgelegd.
De andere groep – die geen oog had dicht gedaan – fietsen bijna dezelfde afstand van 7,62 kilometer. Ook de fysiologische metingen – waaronder de gemiddelde hartslag, kwamen vrijwel overeen met de uitgeruste groep. Het slaapgebrek lijkt dus geen impact te hebben op je prestaties, maar er was wel één ding wat compleet anders was. De mannen die niet hadden geslapen onderschatten namelijk hun prestatie. Zij dachten namelijk maar 6,51 kilometer afgelegd te hebben. Dus wat betekent dit?
Jezelf onderschatten
‘De onderzoekers stellen dat de onderschatting van de werkelijke prestaties na slaapgebrek ertoe kan leiden dat men besluit om een activiteit niet te starten, omdat het gevoel bestaat dat de activiteit niet succesvol kan worden afgerond. Met andere woorden: Als je slecht slaapt kan dit je demotiveren om aan de start van je race te verschijnen. Maar weet dat als je eenmaal loopt, je waarschijnlijk net zo goed zult presteren als je een goede nachtrust hebt gehad. Het allerbelangrijkste is namelijk dat je je rust naar de aanloop van je race goed hebt gepakt!